Anders dan merken kunnen bedrijfskenmerken ook zonder registratie merkenrechtelijke bescherming genieten, registratie is desondanks zinvol. Rechtsanwalt Stephan van Dülmen van STRICK geeft toelichting op de Duitse merkenwet.
Het merkenrecht waarborgt in eerste instantie de bescherming van geregistreerde merken. Dat kan gaan om alle merktekens die ertoe dienen, goederen of diensten van een bedrijf te onderscheiden van die van andere bedrijven. Dat kunnen woorden zijn, beelden, combinaties van woord en beeld, getallen, driedimensionale vormen of andere symbolen. De gemeenschappelijke deler is echter, dat met behulp daarvan de goederen en diensten van het bedrijf worden aangeduid. Merkbescherming begint met de registratie van het merk bij het Deutsche Patent- und Markenamt in München.
Wat veel ondernemers niet weten, is dat de Duitse Merkenwet niet alleen de bescherming van merken regelt, maar ook die van bedrijfskenmerken. Dat zijn merktekens die in het zakelijk verkeer worden gebruikt als aanduiding van het bedrijf c.q. als bedrijfsnaam. Het gaat dus niet om de aanduiding van de producten en diensten van het bedrijf, maar van het bedrijf zelf.
Karakteristiek en onderscheidend
Het bijzondere van de merkenrechtelijke bescherming van een bedrijfskenmerk is, dat registratie geen voorwaarde is. Anders dan bij het merk ontstaat de bescherming van een bedrijfskenmerk reeds op het moment dat een ondernemer begint, het bedrijfskenmerk in het zakelijk verkeer als naam of aanduiding voor zijn bedrijf te gebruiken. Voorwaarde is echter dat de naam/aanduiding in Duitsland in gebruik wordt genomen en dat die is gericht op een blijvende economische activiteit. Bovendien moet het gebruikte teken karakteristiek en dus onderscheidend zijn. Is het dat niet, moet een bijzondere bekendheid worden aangetoond.
De rechtsgevolgen bij inbreuk op een bedrijfskenmerk zijn grotendeels gelijk aan die bij inbreuk op merken: gebruikt een ander bedrijf hetzelfde merkteken of een ander teken dat er sterk op lijkt, dan heeft de ondernemer recht op verwijdering, staking van de inbreuk en op schadevergoeding.
Onzekere factoren
Maar moet je vertrouwen op de merkenrechtelijke bescherming van het bedrijfskenmerk door alleen de ingebruikneming van het merkteken? Wordt het kenmerk niet alleen gebruikt om het bedrijf aan te duiden, maar ook voor het aanduiden van de door het bedrijf aangeboden goederen en diensten, dan is het doorgaans verstandig om het bedrijfskenmerk ook als merkteken te laten registreren. Want dat biedt enkele voordelen: Enerzijds bestaat er bij een bedrijfskenmerk meestal onzekerheid over, wanneer in voldoende mate sprake is van ingebruikneming in Duitsland en wanneer dus de bescherming begint. Anderzijds kan worden betwist of het bedrijfskenmerk wel over de voor de bescherming vereiste karakteristieke kenmerken beschikt. Deze onzekere factoren kunt u omzeilen door uw bedrijfskenmerk ‒ of dit nu een woord is of een combinatie van woord en logo ‒ ook nog als merk te laten registreren.
Over de auteur
Stephan van Dülmen is als Rechtsanwalt werkzaam bij STRICK Rechtsanwälte & Steuerberater.