Het coronavirus gaat grote gevolgen hebben voor bedrijven – in Nederland én in Duitsland. Dit artikel biedt een overzicht van de economische maatregelen die de overheden van beide landen (gaan) nemen. Beide regeringen willen hiermee banen en inkomens beschermen en de gevolgen voor zzp’ers, mkb-ondernemers en grootbedrijven opvangen. De maatregelen zorgen ervoor dat bedrijven hun personeel kunnen doorbetalen, bieden zelfstandigen een overbrugging en maken via versoepelde belastingregelingen, compensatie en extra kredietmogelijkheden mogelijk dat geld in de bedrijven blijft.
Nederland
De ministers en staatssecretarissen van Economische Zaken en Klimaat (EZK), Financiën en de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) hebben op dinsdag 17 maart een pakket met maatregelen aan de Tweede Kamer aangekondigd. Deze komen bovenop de economische maatregelen die donderdag 12 maart al zijn genomen vanuit het kabinet.
Instellen tijdelijke regeling tegemoetkoming loonkosten (ministerie van SZW)
Een ondernemer die omzetverlies verwacht (minimaal 20%) kan bij het UWV voor een periode van drie maanden een tegemoetkoming in de loonkosten aanvragen (maximaal 90% van de loonsom, afhankelijk van het omzetverlies). UWV zal een voorschot verstrekken van 80% van de gevraagde tegemoetkoming. Hierdoor kunnen bedrijven hun personeel blijven doorbetalen. Voorwaarde is dat er geen personeel ontslagen mag worden om bedrijfseconomische redenen in de subsidieperiode. Deze Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud (NOW) wordt zo spoedig mogelijk opengesteld en is de vervanger van de huidige regeling werktijdverkorting. Ondernemers kunnen de tegemoetkoming aanvragen voor een omzetdaling vanaf 1 maart.
Extra ondersteuning zelfstandig ondernemers (ministerie van SZW en gemeenten)
Het kabinet stelt een tijdelijke, versoepelde regeling in om zelfstandig ondernemers, waaronder zzp’ers, te ondersteunen zodat zij hun bedrijf kunnen voortzetten. De regeling wordt uitgevoerd door gemeenten. Zelfstandigen kunnen voor een periode van drie maanden, via een versnelde procedure, aanvullende inkomensondersteuning krijgen voor levensonderhoud. Deze vult het inkomen aan tot het sociaal minimum en hoeft niet worden terugbetaald.
Versoepeling uitstel van betaling belasting en verlaging boetes (Belastingdienst)
Getroffen ondernemers kunnen eenvoudiger uitstel van belasting aanvragen. De Belastingdienst stopt de invorderingen dan direct. Dit geldt voor de inkomsten-, vennootschaps-, loon- en omzetbelastingen (btw). Eventuele verzuimboetes voor het niet op tijd betalen, hoeven niet te worden betaald. Het is bovendien niet nodig meteen bewijsmateriaal mee te sturen. Daar krijgt de ondernemer langer de tijd voor.
Verruiming regeling Garantie Ondernemersfinanciering (ministerie van EZK)
Ondernemingen die problemen ondervinden bij het verkrijgen van bankleningen en bankgaranties kunnen gebruik maken van de Garantie Ondernemersfinanciering-regeling (GO). Het kabinet stelt voor het garantieplafond van de GO te verhogen van 400 miljoen naar 1,5 miljard euro. Met de GO helpt EZK zowel het MKB als grote ondernemingen door middel van een 50% garantie op bankleningen en bankgaranties (minimaal 1,5 miljoen – maximaal 50 miljoen euro per onderneming). Het maximum per onderneming wordt tijdelijk verruimd naar 150 miljoen euro. Het Kabinet committeert zich om alle garantieruimte te verstrekken die nodig is.
Rentekorting kleine ondernemers op microkredieten Qredits (ministerie van EZK)
Microkredietenverstrekker Qredits financiert en coacht een grote groep kleine en startende ondernemers, die via de bank vaak moeilijk aan financiering komen. Te denken valt aan ondernemers in de horeca, detailhandel, persoonlijke verzorging, de bouw en zakelijke dienstverlening. Qredits stelt een tijdelijke crisismaatregel open: voor kleine ondernemers die geraakt worden door de coronaproblematiek wordt uitstel van aflossing aangeboden voor de duur van zes maanden en de rente gedurende deze periode automatisch verlaagd naar 2%. Het kabinet ondersteunt Qredits voor deze maatregel met maximaal 6 miljoen euro.
Tijdelijk borgstelling voor land- en tuinbouwbedrijven (ministerie van LNV)
Voor de land- en tuinbouwbedrijven komt er een tijdelijke borgstelling voor werkkapitaal onder de regeling Borgstelling MKB-Landbouwkredieten (BL). Daarmee staat het kabinet borg voor de kredieten van agrarisch ondernemers. De aangepaste BL-regeling zal met ingang van 18 maart 2020 gelden.
Overleggen over toeristenbelasting (Rijk/gemeenten) en cultuursector
Het kabinet gaat in overleg met de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) over de mogelijkheid om (voorlopige) lokale aanslagen aan ondernemers stop te zetten en al opgelegde aanslagen aan bedrijven in te trekken. Het gaat hierbij in het bijzonder om de toeristenbelasting. Ook is het Rijk met de cultuursector in overleg om te kunnen aansluiten bij generieke maatregelen en eventuele verbijzondering indien dat nodig is.
Compensatieregeling getroffen sectoren (ministerie van EZK)
De gezondheidsmaatregelen van het kabinet hebben enorme consequenties voor de inkomsten in een aantal sectoren, bijvoorbeeld de horeca en de reisbranche. Deze inkomsten kunnen bovendien moeilijk worden ingehaald wanneer het coronavirus achter de rug is. Het kabinet komt daarom met een compensatieregeling met passende maatregelen voor bedrijven in de genoemde sectoren. Deze wordt nu uitgewerkt en met spoed voorgelegd aan de Europese Commissie voor de beoordeling op (geoorloofde) staatssteun.
Meer informatie
Banken kunnen aanmeldingen voor de verruimde kredietregelingen (BMKB en GO) bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland doen, de uitvoeringsorganisatie van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Ondernemers melden zich hiervoor bij hun kredietverstrekker. Voor de belastingmaatregelen kunnen ondernemers terecht bij de Belastingdienst Zakelijk via Belastingdienst.nl/coronavirus. De regelingen van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid worden zo spoedig mogelijk opengesteld.
Bij andere vragen over het coronavirus kunnen bedrijven terecht op Rijksoverheid.nl/coronavirus, de website van het RIVM of de website van de Kamer van Koophandel. Kunt u het antwoord op uw vraag daar niet vinden? Bel dan het adviesteam via 0800 – 2117.
Duitsland
Ook in Duitsland heeft de regering economische maatregelen voor getroffen bedrijven genomen. Deze worden door de Duitse minister van Economische Zaken, Peter Altmaier, en zijn collega-ministers uit de deelstaten bepaald. Volgens Altmaier heeft de Duitse regering een zeer goedgevulde schatkist en zal de regering al het mogelijke doen om faillissementen te voorkomen.
In Duitsland worden volgens de Duits-Nederlandse Handelskamer de volgende maatregelen genomen:
Arbeidstijdverkorting wordt flexibeler
De arbeidstijdverkorting wordt flexibeler. Bedrijven zullen hier in de toekomst onder vereenvoudigde voorwaarden gebruik van kunnen maken. Zo kan een arbeidstijdverkorting al worden aangevraagd als 10 procent van de werknemers door het verzuim wordt getroffen. In Duitsland ontvangen werknemers zonder kinderen 60 procent van het nettoloon dat wegvalt; werknemers met kinderen 67 procent.
Liquiditeit van bedrijven wordt verbeterd en beschermd
De liquiditeit van bedrijven zal worden verbeterd door fiscale maatregelen. Zo wordt het gemakkelijker om de betaling van de belastingen uit te stellen en kunnen voorschotten makkelijker worden verlaagd. Handhavings- en laattijdige betalingstoeslagen zullen worden kwijtgescholden in verband met de corona-effecten. Daarnaast zal de liquiditeit van de bedrijven worden beschermd door nieuwe maatregelen met een onbeperkt volume. Daartoe worden de bestaande programma’s voor liquiditeitsondersteuning uitgebreid en aan meer bedrijven ter beschikking gesteld, zoals de KfW- en ERP-leningen.
Aanpak op Europees niveau
Peter Altmaier en de minister van Financiën, Olaf Scholz, zullen ook pleiten voor een gecoördineerde en vastberaden aanpak op Europees niveau. De Duitse regering verwelkomt onder meer het idee van de Europese Commissie voor een „Corona Response-initiatief“ met een volume van 25 miljard euro.
Faillissement later melden
Voor bedrijven die door de coronacrisis in financiële moeilijkheden komen, wordt de verplichting om faillissement te melden opgeschort tot na 30 september 2020.
Onbeperkte kredietprogramma’s
Peter Altmaier en Olaf Scholz kondigden vrijdag 13 maart onbeperkte kredietprogramma’s aan. Dit is bedoeld om de liquiditeit van bedrijven die in financiële moeilijkheden verkeren, te waarborgen.
Hulppakket voor zzp’ers
De Duitse regering is bezig met het voorbereiden van een hulppakket van meer dan veertig miljard euro voor miljoenen zelfstandige ondernemers. Volgens het rapport wordt er gesproken over directe subsidies om faillissementen te voorkomen. Naar verwachting zal het kabinet op 23 maart een besluit nemen over het steunpakket.
Meer informatie
Uitgebreide informatie over alle maatregelen voor Duitse ondernemers is te vinden op de website van het Duitse ministerie van Economische Zaken en op de website van de Deutsche Industrie- und Handelskammertag.