In het Duitse Koalitionsvertrag hebben de CDU, CSU en SPD in het kader van het zogenaamde ‚Wohnraumoffensive‘ ingestemd met een subsidie die tot doel heeft het eigen woningbezit te stimuleren. Het betreft een kindafhankelijke subsidie dat gedurende tien jaar verkregen kan worden voor de aankoop van een bestaande of nieuw te bouwen eigen woning (het zogenoemde ‚Baukindergeld‘). De vraag is of grensarbeiders, net als bij het Duitse Kindergeld (kinderbijslag), ook recht hebben op het Baukindergeld? Ger Essers van de Deutsch-Niederländische Gesellschaft zu Aachen e.V. (DNG) vindt van wel.
De subsidie in het kader van het Baukindergeld is vastgesteld op € 1.200 per kind per jaar (tot 25 jaar). Dat betekent dat een gezin met 2 kinderen (tot 25 jaar) en een gezinsinkomen van € 5200 netto per maand gedurende 10 jaar 10 x € 2.400 = € 24.000 aan Baukindergeld kan ontvangen. De vraag is of een gezin dat in Nederland woont en waarvan een van de ouders in Duitsland werkt, ook recht heeft op dit Baukindergeld. Op grond van de Europese coördinatie verordening sociale zekerheid nr. 883/2004 heeft dit gezin wel recht op de Duitse Familienleistungen (o.a. Kindergeld). Wanneer een ouder in Nederland werkt en de andere ouder in Duitsland, dan wordt bij voorrang de Nederlandse kinderbijslag uitbetaald. Duitsland moet vervolgens de kinderbijslag aanvullen (’aufstocken’) tot het Duitse niveau. Mooi geregeld. Gelijke behandeling in het woonland én gelijke behandeling in het werkland.
Het Duitse Baukindergeld kan niet gekwalificeerd worden als een socialezekerheidsuitkering Er bestaat dus geen recht op Baukindergeld op grond van verordening nr. 883/2004. Er staat evenwel recht op het Duitse Baukindergeld op grond van de verordening, die het vrij verkeer van werknemers regelt, te weten verordening nr. 492/2011. Het Duitse Kinderbaugeld kan immers gekwalificeerd worden als een zgn. sociaal voordeel. Grensarbeiders hebben op grond van artikel 7 recht op dezelfde sociale voordelen als hun Duitse collega’s. Gelijke behandeling op de werkvloer. Dat geldt ook voor Luxemburgse, Poolse, Franse grensarbeiders in Duitsland.
De geschiedenis over de export van woningbouwsubsidies herhaalt zich. Vroeger kende Duitsland de zgn. ‚Eigenheimzulage‘. Deze Duitse subsidieregeling ter bevordering van eigen woningbezit is in 2005 afgeschaft. Duitsland weigerde de Eigenheimzulage uit te betalen aan in Duitsland werkende grensarbeiders. De afschaffing vond plaats nadat in 2003 aan de Europese Commissie door het Europees parlement gevraagd werd of de weigering van Duitsland om de Eigenheimzulage uit te betalen aan grensarbeiders niet in strijd was met het EU-recht (http://eur-lex.europa.eu/legal-content/NL/TXT/?uri=CELEX%3A92002E003846). De toenmalige Europees Commissaris Bolkenstein was van mening een ‘onbeperkt belastingplichtige grensarbeider’ aanspraak kon maken op de Duitse Eigenheimzulage. Na een infractieprocedure door de Europese Commissie veroordeelde het Hof van Justitie de Duitse overheid alsnog in 2008. Grensarbeiders, die de Eigenheimzulage hadden aangevraagd ontvingen die Eigenheimzulage alsnog met terugwerkende kracht.
Over de auteur
Ger Essers is bestuurslid van de Deutsch-Niederländische Gesellschaft zu Aachen (www.dng-aachen.eu). Contact: ger.essers@dng-aachen.eu