Europa ligt steeds meer onder vuur en verliest aan vanzelfsprekendheid. Een doorn in het oog van Stephan Holthoff-Pförtner, minister van Europese Zaken van Noordrijn-Westfalen. Hij is fervent voorvechter van de Europese gedachte en de vrijheden die hiermee gepaard gaan – en vooral van het gemak waarmee we landsgrenzen dankzij Europa kunnen oversteken. Bijvoorbeeld om even in Duitsland boodschappen te doen, naar een voetbalwedstrijd te gaan of er vakantie te vieren. Of om handel te drijven en samen te werken, zoals dat tussen Noordrijn-Westfalen en Nederland op grote schaal gebeurt. AHA24x7.com ging hierover in gesprek met Stephan Holthoff-Pförtner.
AHA24x7.com: Minister Holthoff-Pförtner, hoe beoordeelt u de samenwerking tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen?
Stephan Holthoff-Pförtner: “Die is op dit moment erg goed. Er wordt op allerlei vlakken en niveaus informatie en kennis met elkaar uitgewisseld – en dat wordt steeds meer. Alles wat hieraan bijdraagt, waardoor we elkaar beter begrijpen en waardoor we meer met elkaar omgaan, is van groot belang voor Noordrijn-Westfalen. Het is belangrijk om grensoverschrijdende hindernissen af te bouwen.”
AHA24x7.com: U bent nu twee jaar minister van Europese Zaken. Welke thema’s gaan u het meeste aan het hart?
Stephan Holthoff-Pförtner: “Als eerste zijn dat thema’s waarover op dit moment veel gediscussieerd wordt: open grenzen en veiligheid. Die twee thema’s zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en zijn zó belangrijk voor de vrijheden die we willen hebben. Persoonlijk vind ik ook thema’s als de rechtsstaat, vrijheid van meningsuiting en persvrijheid erg belangrijk en interessant. Dat zijn echter onderwerpen die in de samenwerking tussen Nederland en Duitsland geen grote rol spelen – eerder in bijvoorbeeld Polen en Hongarije.”
AHA24x7.com: Europa was voor veel mensen iets vanzelfsprekends. Dat wordt echter steeds minder. Wat vindt u daarvan?
Stephan Holthoff-Pförtner: “We moeten ons afvragen wat er mis is gegaan. Welke verkeerde signalen hebben we afgegeven? Of hebben we signalen niet goed afgegeven? De vanzelfsprekendheid omtrent veel Europese zaken is gevaarlijk: vooral jonge mensen denken dat zaken als het verdrag van Schengen en de euro onomkeerbaar zijn, ‘daar hoeven we ons dus niet voor in te zetten’. Dat is echter fout gedacht. Ook bij diverse andere ontwikkelingen op het wereldtoneel denken we dat het wel goed zal gaan. Maar we zien aan de Brexit dat het niet altijd goed gaat.”
AHA24x7.com: Hoe leggen we het belang van Europa uit aan hen die aan Europa twijfelen of ertegen zijn?
Stephan Holthoff-Pförtner: “Het is belangrijk dat we ophouden kwaad te spreken over Europa. Veel landen neigen ernaar om wanneer iets in het openbaar bekritiseerd wordt, te zeggen: dat was ‘Brussel’. Kijk bijvoorbeeld naar de nieuwe Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG), daarvan wordt vaak gezegd dat deze ‘door Europa opgelegd is’. Dat is echter niet zo: alle Europese landen hebben actief deelgenomen aan het jarenlange voorbereidingsproces en uiteindelijk afzonderlijk met de wet ingestemd. Daarna kreeg de wet in het Europese Parlement een meerderheid en kwam weer terug bij de EU-staten om uitgevoerd te worden. En toen was het ineens de schuld van Europa… Iedereen mag kritiek hebben op Europa, maar je hoort ook vaak dingen die gewoon niet waar zijn. Daarnaast laten we de successen van Europa te weinig zien. We moeten beter laten zien wat Brussel goed doet – want dat wordt vaak vergeten.”
AHA24x7.com: Hoe zal de samenwerking tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen zich ontwikkelen, denkt u? Welke uitdagingen liggen er?
Stephan Holthoff-Pförtner: “Dat hangt er vooral vanaf welke mensen er in de regering zitten, welke mensen er aan de knoppen draaien. Op dit moment hebben we enorm veel geluk met de Nederlandse regering. De politici denken op veel gebieden hetzelfde als wij: ze dragen de Europese gedachte uit en zijn voor een Europese maatschappij. Uitdagingen ontstaan vooral wanneer de samenstelling van deze regering verandert, wanneer andere mensen belangrijke posities gaan innemen. Nu zijn de meesten Europagezind en dat komt de samenwerking zeker ten goede. Dat kan echter veranderen wanneer degenen met wie we samenwerken minder pro-Europa zijn.”
AHA24x7.com: Wat waardeert u aan de Nederlanders?
Stephan Holthoff-Pförtner: “Ik vind het fijn dat Nederlanders snel concreet worden, dat ze pragmatisch handelen. Ze nemen zichzelf niet te serieus, maar tegelijkertijd verdedigen ze wel consequent hun belangen. Dat doen ze echter niet op een vervelende manier.”
AHA24x7.com: En aan welke Nederlandse eigenschappen moet u nog steeds wennen?
Stephan Holthoff-Pförtner: “Geen!”
AHA24x7.com: Wat kunnen Duitsers van Nederlanders leren?
Stephan Holthoff-Pförtner: “Het praktische, het pragmatische vooral. Daarvan heb ik een mooi voorbeeld. Wanneer wij Duitsers een coalitieverdrag schrijven en het over grensoverschrijdende samenwerking hebben, hebben wij daar twee pagina’s voor nodig. De Nederlanders hebben slechts één zin nodig: hindernissen afbouwen. Dat zegt genoeg.”
AHA24x7.com: En, tot slot: spreekt u ook een beetje Nederlands?
Stephan Holthoff-Pförtner: “Leider nicht…”