Nederland, Noordrijn-Westfalen en de Bondsrepubliek Duitsland doen een gezamenlijk onderzoek naar de haalbaarheid van een transnationale waardeketen voor groene waterstof. Die moet zich uitstrekken van de Noordzee tot de industrieclusters in het grensgebied van Nederland en Noordrijn-Westfalen. Het project werd vandaag op de Combined Energy Conference in Arnhem gepresenteerd.
Het thema van de derde editie van de conferentie is CO2-reductie in de energie- en industriesector. De conferentie is bedoeld om de relaties tussen de deelnemende partijen te versterken en concrete samenwerkingsprojecten tot stand te brengen door workshops op het gebied van waterstof, CO2-reductie in de industrie en hernieuwbare energie te faciliteren. Onder de 350 deelnemers waren vertegenwoordigers vanuit het bedrijfsleven, kennisinstellingen, brancheorganisaties en de overheid uit Nederland en Noordrijn-Westfalen. De sprekers waren onder andere minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat), minister Andreas Pinkwart (Economische Zaken, Digitalisering, Innovatie en Energie van Noordrijn-Westfalen) en Ahmed Marcouch, burgemeester van Arnhem.
Trilateraal project
Het onderzoek naar de haalbaarheid van een transnationale waardeketen voor groene waterstof wordt uitgevoerd als trilateraal project van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat van Nederland, het Ministerie van Economische Zaken, Innovatie, Digitalisering en Energie van de deelstaat Noordrijn-Westfalen en het Bondsministerie van Economische Zaken en Energie van Duitsland. Elk van de drie partijen heeft een instelling aangewezen om het project te leiden of zal dit in de komende tijd doen. Nederland heeft TNO aangewezen en Noordrijn-Westfalen het onderzoekscentrum IEK-3 Forschungszentrum Jülich.
CO2-reductie en inzet van hernieuwbare energie in industrie
Met dit project wordt de haalbaarheid van transnationale businesscases voor groene waterstof in Nederland en Noordrijn-Westfalen geanalyseerd. Het onderzoek richt zich op CO2-reductie en de inzet van hernieuwbare energie in de industrie door middel van productie, transport en gebruik van groene waterstof. Wetenschappers en deskundigen van de onderzoeksinstellingen onderzoeken mogelijke businesscases voor groene waterstof met gebruik van transnationale (Nederlands-Duitse) waterstofproductie- en transportinfrastructuur. Daarnaast worden de belangstelling en potentiële toepassingsgebieden voor groene waterstof in de industrie onderzocht. Ook beschrijven de onderzoekers het bestaande regelgevingskader in de context van de productie, het transport, de handel en het gebruik van groene waterstof. Ten slotte wordt het kader onderzocht dat nodig is om de transnationale businesscases voor groene waterstof op te zetten. De belangrijkste uitkomst van het HY3-project is een schriftelijk rapport dat naar verwachting dit jaar zal worden gepubliceerd.
„Alle voorwaarden aanwezig om voorloper in transitie naar duurzame energie te worden“
“Noordrijn-Westfalen is als industriële ruggengraat van Duitsland een belangrijke partner voor Nederland voor het bereiken van de klimaatdoelstellingen en het creëren van economische kansen in de transitie naar klimaatneutraliteit. Nederland en Noordrijn-Westfalen zijn uniek gepositioneerd om de opschaling van groene waterstof te vertalen naar economische kansen“, aldus Eric Wiebes. „We beschikken al over grensoverschrijdende infrastructuur, logistieke routes en onderzoeksinstituten. Met de verwachte groei van windenergie op zee en de groeiende vraag naar groene waterstof in de industrie, zijn alle voorwaarden in onze regio aanwezig om een voorloper te worden in de transitie naar een duurzame economie.”
Volgens Frank-Walter Steinmeier, president van Duitsland, staat de energietransitie centraal in klimaat- en economisch beleid. „Ons elektriciteitsverbruik wordt reeds grotendeels gedekt door hernieuwbare energiebronnen. Echter: voor het slagen van de energietransitie op de lange termijn hebben we CO2-vrije brandstoffen nodig. Waterstof kan daarbij en belangrijke rol spelen“, aldus Steinmeier. „De technologie die hiervoor nodig is, biedt enorme mogelijkheden in de industrie en kan veel banen opleveren. Hoe meer we onze krachten bundelen met de Duitse deelstaten en onze Europese partners, hoe meer we een internationaal voorbeeld zullen vormen.”
“Waterstof kan een sleutelrol spelen bij succesvolle klimaatbescherming in de industrie“, vult Andreas Pinkwart aan. Ook hij ziet de noodzaak van samenwerking met Nederland: „Naast het creëren van het juiste regelgevingskader moeten we onze internationale samenwerking intensiveren – niet alleen met onze partners in de Europese Unie, maar ook wereldwijd. Waterstof heeft het potentieel om wereldwijd te worden verhandeld, net zoals grondstoffen zoals olie en aardgas.”
Duurzamer goederentransport tussen Zuid-Holland en Noordrijn-Westfalen
Daarnaast hebben de provincie Zuid-Holland en Noordrijn-Westfalen een voorlopige overeenkomst ondertekend waarin ze hebben afgesproken het goederentransport tussen beide gebieden milieuvriendelijker te maken. Gedeputeerde Floor Vermeulen van Verkeer en Vervoer heeft namens Zuid-Holland met 16 bedrijven en overheden de overeenkomst ondertekend. De partijen hebben samen de ambitie om in 2024 de eerste 10 schepen op waterstof op de belangrijke routes tussen de Rotterdamse haven en Keulen te laten varen. Drie waterstofvulstations worden hiervoor langs de routes gemaakt. De partijen werken samen in het Rh2ine-project.
De provincie dient een subsidie-aanvraag in bij de Europese Unie voor verder onderzoek. Zuid-Holland trekt hierbij samen op met Noordrijn-Westfalen, de havens van Rotterdam en Duisburg en de Duitse haven- en goederenexploitant Rheincargo. “Wij geloven dat de binnenvaart langs de Rijn een geweldige kans biedt om groene waterstof succesvol te implementeren als generieke toekomstige brandstof voor de maritieme sector als geheel“, aldus gedeputeerde Floor Vermeulen over de overeenkomst. „Uiteraard zullen alle betrokken partijen de situatie vanuit verschillende perspectieven bekijken vanwege hun verschillende achtergronden, visies en ervaringen. Elke partij zal extra aandacht besteden aan andere delen van deze grote puzzel. Daarom is het belangrijk om een gemeenschappelijk doel voor dit project te creëren.“