“Ik zou Duits niet vrijwillig kiezen, maar ik zou het zeker niet erg vinden als het standaard in mijn vakkenpakket zit”, aldus een mbo-student. Dit veelzeggende antwoord is afkomstig uit een enquête die het Rijnland Instituut heeft afgenomen onder studenten van het Drenthe College en Alfa-college. Het onderzoek vond plaats in het kader van het project PraktiTrans van Arbeitsmarkt No(o)rd. De uitkomsten geven zicht op de populariteit van het vak Duits in het mbo en brengen in kaart welke kansen er liggen om daar nog een schepje bovenop te doen. Maar liefst 543 studenten, van de opleidingen zorg en welzijn tot verkoper en van mediavormgeving tot engineer, deden mee.
Voor haar inspanningen om de arbeidsmarkt in de grensregio te verbeteren en de scholing beter te laten aansluiten op kansen en ontwikkelingen, behaalde PraktiTrans in november de derde prijs voor het Europese Talenlabel van internationale studentenorganisatie Nuffic. Een bevestiging van het de afgelopen jaren verrichte goede werk. De interessante uitkomsten van de enquête van het Rijnland Instituut bevestigen dat er op taalgebied nog aanzienlijke winst valt te behalen.
Van de 543 studenten blijkt veruit de grootste meerderheid, namelijk 358, niet de keuze te hebben gehad om het vak Duits te volgen. Iets meer dan 120 studenten hebben de kans wel gehad en benut, en 73 studenten waren simpelweg niet op de hoogte van de mogelijkheden. Wel hebben veel studenten in het verleden Duits gevolgd op de middelbare school, namelijk 450 studenten. Van hen hebben 284 er eindexamen in gedaan. Daarmee is voor spreek- en taalvaardigheid een stevige basis gelegd.
Meest verrassend is dat 94 studenten die het vak Duits niet hebben kunnen volgen, er alsnog voor zouden kiezen. Er blijft dus een potentieel van bijna een vijfde van de studenten liggen die het achteraf gezien betreuren dat ze geen Duits hebben gehad. Daarmee lijken er voor zowel het Rijnland Instituut als PraktiTrans en meer nog voor overheden, werkgevers en onderwijsorganisaties in de grensregio kansen te liggen om het vak Duits een stevige boost te geven. Een bewustwordingscampagne en succesverhalen van stagiair(e)s en werknemers die de sprong over de grens hebben gewaagd, kunnen daaraan bijdragen.
Ruim tweehonderd studenten geven het nut van de taal een 7 of hoger. Daarbij wordt opgemerkt dat „Duits niet alleen wordt gesproken in Duitsland“ en dat het „best handig kan zijn“. Van de ondervraagden beoordelen 96 studenten hun eigen beheersing met een 7 of hoger. Dat is een aanzienlijk verschil met de categorie die op zich het Duits als vak toejuicht.
Stagelopen in Duitsland is voor 17,9 procent (97 studenten) een reële optie, en er een baan vinden ziet 9,9 procent (54 studenten) wel zitten, waarvan één student stellig opmerkt: “Ik vind Duits geen fantastische taal, maar ik heb er niks op tegen. Als ik een heel goede baan in Duitsland aangeboden krijg, dan zou ik die kans best pakken. Dat ligt aan de opportuniteit.” En zo is het maar net. Hopelijk kan PraktiTrans meerdere studenten, maar ook onderwijs en overheden, de ogen openen.
Over de auteur
Annick Bakker is wetenschappelijk medewerker bij het Rijnland Instituut en Lecturer European Studies aan NHL Stenden.