Verkenner Edith Schippers heeft haar verslag ingediend bij de voorzitter van de Tweede Kamer en is op voorspraak van de VVD, het CDA, D66 en GroenLinks als informateur doorgegaan. Haar opdracht: de vorming van een kabinet bestaande uit de hiervoor genoemde vier partijen. Dit proces verloopt tot nu toe vlot en soepel, maar in Duitsland doen ze er volgens promovendus Peter Bootsma veel sneller over. Vorige maand promoveerde hij aan de Maastricht University op het proefschrift ´Coalitievorming: een vergelijking tussen Duitsland en Nederland.´
Eerder schreef Bootsma de boeken ´Srebrenica´ (een samenvatting van het officiële NIOD-rapport over de val van de enclave tijdens de burgeroorlog in het voormalige Joegoslavië) en ´De Molukse Acties´ (over de Molukse gijzelacties in de jaren 70). Ditmaal presenteert het Leidse D66-raadslid een boek over de toegenomen complexiteit na de Tweede Wereldoorlog om in Nederland tot een regering te komen. Hij ontdekte dat de vorming van een nieuwe regering in Duitsland twee keer zo snel gaat.
Nederland kan volgens Bootsma nog wat leren van Duitsland. In het buurland is het door de hoge kiesdrempel (5%) voor splinterpartijen moeilijker om in het parlement te komen. Door het relatief geringe aantal partijen is een kabinetsformatie eenvoudiger. Daarnaast spreken Duitse politieke partijen zich tijdens de verkiezingscampagne meer uit over de gewenste coalitiepartners. In Nederland is dat anders. “Je ziet dat partijen hier zich de afgelopen weken in alle bochten wringen om antwoord op die vraag te ontlopen. Dat komt vooral doordat de kiezer dit gedrag niet afstraft en partijen die dat wel doen niet beloont,” aldus Bootsma tegen Trouw. Tenslotte ligt de Bondsdag stil tijdens de formatiemaand. In die periode moeten de onderhandelingen over een regeerakkoord worden afgerond. Dat geeft rust.
Wat Duitsland van Nederland kan leren, is de charme van het ´ceremonieel´ dat met de Nederlandse kabinetsformatie gepaard gaat. Een circus noemt hij het, dat ondanks de vele (mislukte) pogingen echter nooit tot anarchie heeft geleid.
