Wie in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen (NRW) een ‘Balkonkraftwerk’, oftewel een zonnepaneelinstallatie voor op het balkon, wil aansluiten, kan in veel steden subsidie krijgen. Deze gemeentelijke subsidies wakkeren de hausse aan balkoncentrales nog verder aan. Alleen al in de metropolen van Noordrijn-Westfalen hebben enkele duizenden kopers van deze mini-energiecentrales onlangs subsidie gekregen of zullen deze nog ontvangen, aldus een bericht in het dagblad Rheinische Post.
Balkoncentrales zijn relatief kleine zonnesystemen die via een stopcontact worden aangesloten op het huishoudelijke elektriciteitsnet. Ze hoeven niet per se op het balkon te worden aangesloten. Volgens het marktregister van de Bundesnetzagentur werden in de eerste helft van dit jaar 42.699 plug-in-zonnesystemen geregistreerd in Noordrijn-Westfalen. Sommige exploitanten hebben waarschijnlijk geprofiteerd van de gemeentelijke subsidies. In veel gemeenten van het Ruhrgebied bijvoorbeeld, maar ook in de Rijnmetropolen zijn er populaire financieringspotten en subsidies.
Laagdrempelige instap
De Landesverband Erneuerbare Energien van Noordrijn-Westfalen is verheugd over deze ontwikkeling en prijst balkoncentrales als een laagdrempelige kennismaking met zonne-energietechnologie. „Een balkoncentrale is nu net zo gemakkelijk verkrijgbaar als een emmer verf in de bouwmarkt“, aldus een woordvoerder. Ondanks dat deze systemen slechts relatief kleine hoeveelheden elektriciteit kunnen opwekken „doet de massa het en laat het zien wat de technologie kan bereiken“. Gemeentelijke subsidies geven alleen maar extra stimulansen om het onderwerp onder de aandacht van een breder publiek te brengen.
Subsidiepotten
De stad Dortmund, bijvoorbeeld, meldde een recordaantal aanvragen voor het financieringsprogramma; sinds de start van de financiering in november 2023 zijn er 1.100 aanvragen binnengekomen, meer dan ooit tevoren voor financieringsprogramma’s van het Dortmunder Umweltamt. De helft van de kosten kan worden gedekt, tot een maximum van 500 euro. Een tijdje geleden moest er een aanvraagstop worden ingesteld en veel subsidieaanvragen worden nog steeds verwerkt, aldus de stad. In totaal is er hiervoor 250.000 euro gereserveerd. Zonne-energie uit eigen tuin of balkon is ook in andere gemeenten in het Ruhrgebied booming – ook dankzij gemeentelijke subsidies. Volgens een overzicht van het Regionalverband Ruhr zijn veel financieringspotten uitgeput of programma’s afgelopen. In 2023 hebben steden in het Ruhrgebied meer dan 3.700 balkoncentrales gesubsidieerd.
Plug-in-zonne-energie in trek
De hoofdstad van Noordrijn-Westfalen, Düsseldorf, subsidieert de installatie van nieuwe zonnesystemen met maximaal 600 euro. Tot nu toe zijn er dit jaar 400 aanvragen voor zogenaamde balkoncentrales binnengekomen. De stad Keulen subsidieert de installatie van PV-systemen of plug-in-zonneapparaten met maximaal 300 euro; ontvangers van sociale uitkeringen kunnen hier ook meer krijgen. Alleen dit jaar werden er al bijna 2.000 subsidieaanvragen ingediend, waarvan een derde betrekking had op plug-in-zonne-installaties. De subsidieprogramma’s worden in 2025 voortgezet.
Volle wachtlijsten
Zelfs buiten de grote metropolen zijn er gemeentelijke subsidieprogramma’s van zeer verschillende omvang. De Rheinisch-Bergische Kreis bijvoorbeeld verwerkt momenteel meer dan 1.500 aanvragen voor balkoncentrales. „De wachtlijst is vol en de financieringspot voor 2024 is gesloten voor verdere financieringsaanvragen“, stelt het management. De stadsregio Aken wil in de loop van het jaar 1.000 van dergelijke balkoncentrales in en rond Aken medefinancieren. Tot nu toe zijn er 300 aanvragen ingediend.
Aankoopkosten aanzienlijk gedaald
Andere steden die in het verleden met succes plug-in-zonne-installaties hebben gesubsidieerd, hebben dit jaar zelfs geen nieuwe subsidiepotten voor kleinere systemen opgezet. De reden: de aanschafkosten voor balkoncentrales zijn inmiddels zo sterk gedaald dat ze zichzelf ook zonder subsidie in ongeveer drie tot vijf jaar terugverdienen.