Op 9 mei – niet geheel toevallig de Dag van Europa – kwamen meer dan 300 actoren die actief zijn op het gebied van grensoverschrijdende samenwerking bijeen in Theater de Maaspoort in Venlo voor de eerste Grenslandconferentie tussen Noordrijn-Westfalen en Nederland. Stephan Holthoff-Pförtner, minister van Europese Zaken van de deelstaat Noordrijn-Westfalen, en Raymond Knops, staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en verantwoordelijk voor grensoverschrijdende samenwerking, hadden hen hiervoor uitgenodigd.
Minister Holthoff-Pförtner en staatssecretaris Knops hadden tijdens de eerste Regeringsdialoog tussen Nederland en Noordrijn-Westfalen in november 2018 besloten tot de organisatie van de Grenslandconferentie. Minister Holthoff-Pförtner: „De Grenslandconferentie is een nieuwe mijlpaal in de intensivering van onze betrekkingen met Nederland. Eenmaal per jaar zullen in de toekomst alle belangrijke partners bijeenkomen om gezamenlijk de prioriteiten van de grensoverschrijdende samenwerking vast te leggen. Ik hoop dat de Grenslandconferentie zich zal ontwikkelen tot een soort ‚familiereünie‘ tussen onze landen.“
“Op ‘Augenhöge’ komen met grensoverschrijdende problemen”
De conferentie werd geopend door Antoin Scholten, burgemeester van Venlo en voorzitter van euregio rijn-maas-noord. Volgens hem is Venlo, “de meest Duitse stad van Nederland”, bij uitstek geschikt als locatie voor de eerste Grenslandconferentie: “Venlo ligt niet aan de rand van Nederland, maar in het hart van de Euregio.“ Daarna was het woord aan staatssecretaris Raymond Knops. Knops groeide op in Horst (Limburg) en weet daarom hoe belangrijk grensoverschrijdende samenwerking is: “Als 12-jarige deed ik mee aan een uitwisseling tussen mijn eigen voetbalclub en de voetbalclub van het Duitse Kempen. We spraken elkaars taal niet, maar met ons dialect kwamen we een heel eind. Die ervaring zal ik nooit vergeten. Nu de Nederlandse jeugd niet meer automatisch opgroeit met Duitse televisie en radio, is het des te belangrijker dat er zulke initiatieven zijn waarmee ze kennismaken met hun Duitse leeftijdsgenoten.“
Daarna kwamen minister Holthoff-Pförtner en Theo Bovens, commissaris van de Koning Provincie Limburg, aan het woord. “Het is heel belangrijk dat de Nederlandse en Duitse overheden regelmatig bij elkaar komen, omdat ze zo concreet naar oplossingen toe kunnen werken”, aldus Bovens. “Zo kun je op ‘Augenhöhe’ komen met problemen waar Nederlandse en Duitse autoriteiten niet dezelfde bevoegdheden hebben, en tijdens conferenties zoals vandaag kun je dat soort problemen oplossen.“
Intensievere samenwerking tussen GrensInfoPunten en arbeidsbemiddelingsorganisaties
Daarna werden een aantal resultaten van het grensoverschrijdende werk van de afgelopen tijd gepresenteerd. Eén concreet resultaat betrof de GrensInfoPunten, die aan de grens van Nederland met Noordrijn-Westfalen en Nedersaksen liggen. Deze bieden niet alleen praktische hulp en informatie over werken, wonen en studeren over de grens aan de ongeveer 48.000 grensarbeiders, maar ook aan werkgevers, stagiairs en studenten. Tot nu toe was het niet mogelijk om via de GrensInfoPunten directe arbeidsbemiddeling aan te bieden. Dit gaat nu veranderen. In sommige grensregio’s is met onmiddellijke ingang al een arbeidsbemiddelingsbureau opgericht bij de GrensInfoPunten, in andere regio’s wordt hier momenteel nog aan gewerkt. Daarnaast zijn minister Holthoff-Pförtner en staatssecretaris Knops op de Grenslandconferentie overeengekomen de financiering van de GrensInfoPunten ook na 2020 te waarborgen.
Betere diploma-erkenning voor pedagogisch medewerkers
Een nieuwe personeelsovereenkomst in Noordrijn-Westfalen zal het mogelijk maken dat Nederlandse pedagogisch medewerkers kinderopvang in de toekomst als ’sozialpädagogische Fachkraft in einer Kindertageseinrichtung‘ worden erkend en op een Duits kinderdagverblijf aan de slag kunnen gaan. Net als in het verleden moeten geïnteresseerden contact opnemen met de desbetreffende Bezirksregierung om de gelijkwaardigheid van hun diploma te laten controleren. Anders dan in het verleden kan de Bezirksregierung nu echter „gedeeltelijke toegang“ verlenen op grond van de EU-wetgeving, d.w.z. belangstellenden de mogelijkheid bieden om op een kinderdagverblijf te werken zonder de volledige gelijkwaardigheid van hun opleiding aan de Duitse opleiding vast te stellen. De nieuwe verordening is sinds maart 2019 van kracht. Ook in Duitsland opgeleide docenten zouden in de toekomst gemakkelijker in Nederland moeten kunnen werken.
Nieuw jeugdprogramma voor intensivering Nederlands-Duitse uitwisseling
Daarnaast gaven minister Holthoff-Pförtner en staatssecretaris Knops op de Grenslandconferentie het startsein voor een jeugdprogramma dat gericht is op het intensiveren van de uitwisseling tussen de twee landen. „Onbegrensd“ is de naam van het programma, dat bedoeld is om een breed spectrum aan ontmoetingen van jongeren op het gebied van sport en cultuur, maar ook tussen scholen, mogelijk te maken. Belangstellenden kunnen zich onmiddellijk kandidaat stellen.
Prijs voor speciale grensoverschrijdende initiatieven
Bovendien zijn minister Holthoff-Pförtner en staatssecretaris Knops overeengekomen een ‚Grenslandaward‘ uit te reiken aan speciale grensoverschrijdende initiatieven. De prijs zal jaarlijks worden uitgereikt.
Intercity tussen Eindhoven en Düsseldorf
Tot slot ondertekenden Stientje van Veldhoven, Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, en Hendrik Wüst, minister van Verkeer van Noordrijn-Westfalen, voorafgaand aan de Grenslandconferentie de concessie-overeenkomst voor de rechtstreekse intercityverbinding tussen Eindhoven en Düsseldorf. Deze zal vanaf 2025 gaan rijden.
Volgende Grenslandconferentie in Duisburg
Tijdens de conferentie bespraken de deelnemers een toekomstige grensagenda gericht op de arbeidsmarkt, onderwijs en vervoer. De plannen omvatten onder andere de invoering van een grensoverschrijdend semesterticket voor Duitse studenten aan Nederlandse universiteiten. De volgende Grenslandconferentie zal in 2020 in Duisburg plaatsvinden.