In aanloop naar de Duitslanddag interviewde de Duits-Nederlandse Handelskamer (DNHK) diverse experts die deelnemen aan dit ondernemersevent. Ook Katja Schleicher van IMPACT! is op dinsdag 17 april present in de Fabrique in Utrecht en geeft een workshop over interculturele communicatie. In dit interview licht ze alvast een tipje van de sluier op.
Mevrouw Schleicher, u geeft interculturele communicatietrainingen aan Nederlandse bedrijven met interesse in de Duitse markt? Waarom bent u hiermee gestart?
Van huis uit ben ik communicatietrainster. Wanneer mensen tegen communicatieproblemen aanlopen, is dit altijd op basis van verschillende interesses, ideeën of paradigma’s. Hier wil ik mensen voor behoeden. Deze verschillen ontstaan namelijk heel vaak op basis van cultuurverschillen. Dan spreken we over interculturele communicatie. Interculturele communicatie kan plaatsvinden als mensen uit verschillende landen met elkaar communiceren, maar ook als mensen van verschillende generaties met elkaar spreken. Dit is erg interessant omdat de nieuwe generatie, vaak nieuwe werknemers zijn in bedrijven waar tevens oudere mensen werkzaam zijn. Op basis van zulke tegenstellingen, denk ook aan man-vrouw of werknemer-werkgever, probeer ik mensen te steunen bij succesvolle communicatie met impact. Dit doe ik door mensen bewust te laten worden van het bestaan van cultuurverschillen en door hen tevens concrete handvatten aan te bieden waarmee zij aan de slag kunnen.
Wat zijn volgens u de grootste valkuilen in de communicatie tussen Duitsland en Nederland?
Wanneer we kijken naar de communicatie tussen Nederlanders en Duitsers is het verschil in toetsing een van de belangrijkste paradigma’s. In Nederland toetst men voornamelijk op basis van vrijheid, terwijl men in Duitsland voornamelijk toetst op basis van zekerheid. Concreet: in Nederland hoor je vaak al snel “actie in de taxi” of “laten we ervoor gaan”, terwijl men in Duitsland vraagt: “is er een plan?”. Dit is een erg groot verschil in denkwijze en men moet hierop inspelen om teleurstelling en communicatieproblemen te voorkomen. Is men zich hier namelijk niet van bewust, raakt men van zijn a propos en wordt communiceren moeilijk.
Uw infosessie tijdens de Duitslanddag is getiteld “10 dingen waaraan je merkt, dat je Duitse zakenpartner zin heeft in de samenwerking met jou”. Kunt u een tipje van de sluier oplichten?
Dit sluit aan bij de verschillende denkwijzen, zoals zojuist besproken. Het is heel belangrijk om te kijken naar dat stukje ‘zekerheid’. In Nederland wordt al snel heel enthousiast gezegd: “oké, doen we!”. En pas later komen de details als hij of zij zegt: “we moeten hier nog even een meeting over inplannen”. In Duitsland is dat anders, hier is men niet direct heel enthousiast of uitgelaten. Pas wanneer een Duitse zakenpartner zegt: “Ja, ik heb het gevoel dat ik respectvol wordt behandeld en dat dit plan gründlich en op tijd is uitgewerkt”, kan men ervan uitgaan dat zijn of haar gesprekspartner positief is over de gang van zaken. Het is van groot belang dat men zich in de communicatie met andere mensen bewust is van zulke communicatieverschillen en de seintjes die daar bij horen. Zo zien we het enthousiasme van de Nederlander niet terug in Duitsland, maar wat dan wel? Op deze vraag en meer zal ik ingaan tijdens mijn infosessie op de Duitslanddag, zodat deelnemers weten waarop zij moeten letten in de communicatie met Duitse zakenpartners.
