Nederland en Duitsland. Twee landen die op het eerste oog behoorlijk op elkaar lijken, maar waartussen stiekem toch best veel cultuurverschillen bestaan. mediamixx GmbH, het bureau voor cross-border-communicatie in Kleef, is het beste bewijs van een bedrijf dat leeft van deze cultuurverschillen. Dat is in de eerste plaats de verdienste van de Duitse oprichter en directeur Frank Wöbbeking. Onder zijn enthousiaste leiding is mediamixx de afgelopen 25 jaar uitgegroeid van een eenpersoonsbedrijf tot een bloeiend bureau met momenteel 14 Duitse en Nederlandse medewerkers en klanten aan beide kanten van de grens. Intercultureel trainer en consultant Ingeborg Lindhoud van symphony communication interviewt Frank Wöbbeking over 25 jaar mediamixx, Nederlands-Duitse cultuurverschillen en grensoverschrijdende synergieën.
Een vakantieliefde bracht de journalist eind jaren 80 naar Nederland. Na een paar jaar als freelance-journalist voor Duitse dagbladen uit de grensregio waagde hij in 1994 de sprong in de zelfstandigheid. Al snel kwamen de eerste Nederlandse klanten die bijzonder gelukkig waren met Franks ‘Fingerspitzengefühl’ voor Duitse teksten die goed overkomen bij Duitse lezers. De specialisatie in Nederlands-Duitse communicatie en content marketing was geboren.
Grensoverschrijdende communicatie als hoofdzaak
Het bijzondere aan mediamixx? Waar andere communicatiebureaus dit hooguit als bijzaak aanbieden, is grensoverschrijdende pr & communicatie bij mediamixx hoofdzaak. En dat heeft het bureau geen windeieren gelegd. “Sommige klanten uit de beginperiode zijn ons al 25 jaar trouw”, vertelt Frank Wöbbeking trots, “en dat is best bijzonder, zeker in deze branche.”
In de loop der tijd is er natuurlijk wel het een en ander veranderd. “In 1994 speelde online-content nog geen rol van betekenis, maar nu wel. Vooral in Nederland speelt het marketinggebeuren zich online af, zowel B2B als B2C”, vertelt Frank. In Duitsland is dat anders. Op het gebied van zakelijke communicatie is volgens hem nog steeds een hoofdrol weggelegd voor gedrukte media als vaktijdschriften, brochures en ander marketingmateriaal. Bij communicatie voor consumenten maakt Duitsland momenteel een inhaalslag en wordt er steeds meer online gedaan. Daarbij is er wel een cultuurverschil zichtbaar in het gebruik van social media. “In Nederland wordt er ook op zakelijk gebied veel getweet, terwijl dit in Duitsland veel minder is”, zo is zijn ervaring.
Even op de koffie
Zulke cultuurverschillen spelen ook een rol bij het grensoverschrijdende advieswerk. De meeste klanten staan er open voor – logisch, want anders zouden ze niet met zo’n gespecialiseerd bureau in zee gaan. Niettemin is er soms wel wat overtuigingskracht nodig. “Nederlanders kunnen best eigenwijs zin”, vertelt Frank met een knipoog. Maar ook zijn eigen landgenoten zijn soms lastig van een vooropgezet idee af te brengen. Dat concrete, dat is volgens hem ook wel typisch Duits. Nederlanders houden er juist van om eerst hun kansen te verkennen. Dan zeggen ze “ik heb een idee, kunnen we erover praten? Dan komen ze even langs op de koffie om te overleggen. Wordt het iets, dan is het mooi meegenomen. Wordt het niets, dan hebben ze het er in ieder geval over gehad.”
Voortschrijdend inzicht versus gestructureerde planning
Dit zijn niet de enige voorbeelden van cultuurverschillen tussen de beide buurlanden. In de afgelopen 25 jaar heeft Frank Wöbbeking hier heel wat ervaring opgedaan. Over het antwoord op de vraag wat hij prettig vindt in de samenwerking met Nederlandse klanten hoeft hij dan ook niet lang na te denken. “De openheid, het zelfstandige werken, het feit dat iedereen een stem in het kapittel heeft en vooral ‘de wet van het voortschrijdend inzicht’, waardoor dingen soms ook teruggedraaid worden als ze niet blijken te werken. Met mate natuurlijk,” voegt hij er met een glimlach aan toe. En dan zijn we meteen bij de ‘verbeterpunten’ aan Nederlandse kant. “Want het bekende ‘we beginnen en zien wel waar het schip strandt’ is soms ook gewoon weinig doordacht en leidt tot chaos.” Iets waar Frank, net als de meeste Duitsers, niet altijd blij van wordt. Bij zijn landgenoten waardeert hij dan ook de gestructureerde werkwijze, de betrouwbaarheid, de professionele afstand en het denken op lange termijn. Ten minste, zolang dat niet uitmondt in het te strikt vasthouden aan vooropgezette plannen. Een tip voor Duitsers heeft hij ook nog: “Laat medewerkers wat vaker zelfstandig werken en niet alles moeten terugkoppelen naar de leidinggevende. Dat is echt niet altijd nodig.”
Twee culturen die elkaar perfect aanvullen
Een stijl van leidinggeven die hij bij zijn team dagelijks in de praktijk brengt. De meeste medewerkers zijn sowieso tweetalig en bi-cultureel geschoold, hetzij door studie – de master Nederland-Duitsland studies is hofleverancier -, hetzij door levenservaring. De verschillen in de samenwerking met zijn klanten ziet Frank ook terug in de werkwijze van zijn team. Terwijl de Nederlandse medewerkers alvast de mouwen opstropen en aan de slag (willen) gaan, zijn hun Duitse collega’s nog bezig met plannen en finetunen. Gelukkig weten iedereen precies hoe de ander denkt en reageert, zodat er geen botsingen ontstaan. Daar let Frank scherp op. “Iedereen staat voor elkaar open en vult elkaar aan. Dat maakt de samenwerking ook zo perfect.”
Over de auteur
Ingeborg Lindhoud geeft interculturele trainingen en intercultureel advies. Ze heeft een eigen communicatiebureau symphony communication en is gespecialiseerd in interculturele communicatie tussen Nederlandse en Duitse zakenpartners. Ingeborg woont in Kleve.