Ieder jaar onderzoekt het Institute for Transnational and Euregional cross border cooperation and Mobility (ITEM) van Maastricht University hoe wetgeving en beleid van invloed zijn op het leven in de grensregio. De bevindingen van deze onderzoeken worden jaarlijks gedeeld in de Grenseffectenrapportage. De thema’s van de Grenseffectenrapportage 2023 zijn nu bekendgemaakt.
In de Grenseffectenrapportage van 2023 zullen de volgende zeven onderwerpen onder de loep worden genomen:
1. Impact ‘Stop instroom internationale studenten’
Eind 2022 nam de Tweede Kamer een motie aan waarbij de regering en de Vereniging Hogescholen en Universiteiten van Nederland ervoor moeten zorgen dat het actief werven van buitenlandse studenten tot nader order wordt gestopt. Hoe beïnvloedt dit de euregio, een gebied waar traditioneel veel internationale studenten studeren?
2. Euregionale Barometer: brede welvaartindicatoren vanuit grensoverschrijdend perspectief
Brede welvaart, waartoe niet alleen economische welvaart, maar bijvoorbeeld ook welzijn behoort, wordt steeds belangrijker binnen beleid. De indexen die voor brede welvaart worden gehanteerd, bestaan alleen op nationaal of regionaal niveau; grensoverschrijdende regio’s worden buiten beschouwing gelaten. Hoe ziet brede welvaart eruit in de euregio?
3. Kindgebonden budget vs. Kinderzuschlag
Nederland en Duitsland kennen verschillende systemen op het gebied van kinderbijslag. Kinderzuschlag is een Duitse aanvulling op de kinderbijslag voor gezinnen met een laag inkomen die woonachtig zijn in Duitsland. Het kindgebonden budget is de Nederlandse aanvulling op kinderbijslag. Ouders die in Nederland wonen en in Duitsland werken, kunnen beide toeslagen mislopen. Mag dat zomaar op grond van Europese wetgeving?
4. Grensoverschrijdende gevolgen van concentratie acute zorg in Nederland
Vanwege personeelstekorten en een toenemende vraag naar spoedeisende zorg heeft Ernst Kuipers, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, een voorstel gedaan om acute zorg te concentreren. Wat zijn de gevolgen daarvan voor inwoners van de grensregio? Blijft hun toegang tot acute zorg gewaarborgd, en hoe kan grensoverschrijdende samenwerking hieraan bijdragen?
5. Impact wetgeving en beleid op openbaar vervoer in de grensregio’s
Grensoverschrijdend openbaar vervoer is een essentieel onderdeel van goede euregionale mobiliteit en is van groot belang voor het verminderen van de Europese uitstoot. Hoe kan het openbaar vervoer tussen Nederland, Duitsland en België worden verbeterd?
6. Grensoverschrijdende infrastructuur
Hoe kunnen grensoverschrijdende, euregionale projecten zoals de Einsteintelescoop, waterstofinfrastructuur, waterwegen en spoorwegen mogelijk worden gemaakt? Welke ambities en projecten zijn er? Welke obstakels zijn er? En hoe kunnen deze projecten sneller worden uitgevoerd?
7. Grensoverschrijdende effecten van cannabislegalisering
Het Duitse ministerie van Volksgezondheid heeft aangegeven cannabis te willen legaliseren. Hoe dit er concreet uit komt te zien, is nog niet bekend, evenals de gevolgen voor de grensregio. Dit wordt onderzocht in het laatste thema van de Grenseffectenrapportage.
Meer informatie over de thema’s van de Grenseffectenrapportage 2023 is te vinden op de website van het ITEM.