“Spannendste tijd in de historie van het taalonderwijs”

Wie een aardig woordje Duits spreekt, heeft meer kans op een baan of een vruchtbare samenwerking met collega’s in Duitsland. Maar taalles in klasverband is vanwege Covid-19 momenteel slechts beperkt mogelijk. Daarom biedt Radboud in’to Languages in Nijmegen maatwerktrainingen in kleine groepen volledig online aan, of in een combinatie met lessen op locatie. “Voorheen had je ook op ons talencentrum de klassieke docent en een boek. Inmiddels heb je de beschikking over legio online tools die je in het leerproces kunt intregreren”, aldus Kasper Maes, docent Duits, coördinator online onderwijs en coördinator afdeling Vreemde Talen in gesprek met AHA24x7. Lees hieronder meer over binnenshuis blokken met een laptop voor je neus en het nut van ervaringen uit de coronacrisis voor de toekomst.

AHA24x7: ‚Gewoon‘ lesgeven is onder de huidige omstandigheden niet altijd mogelijk, vaak ook niet wenselijk. Welke alternatieve taaltrainingen heeft Radboud in’to Languages momenteel zoal in haar pakket?

Kasper Maes: „Het is bepaald niet zo dat face-to-face trainingen momenteel helemaal niet mogelijk zijn. We hebben hier op het talencentrum onder inachtneming van de coronaregels nog steeds wel mogelijkheden, maar dat is natuurlijk allemaal iets lastiger. Maar wat Radboud in’to Languages ook onder ’normale‘ omstandigheden aanbiedt, zijn trainingen op locatie en in-company-trainingen. Dat betekent dat wij naar een klant gaan. In principe hebben we nu gezegd dat we 1-op-1-trainingen en trainingen in kleine groepen kunnen doen, waarbij we in samenwerking met de opdrachtgever de coronaregels heel nauwgezet in acht nemen. Inmiddels hebben we wel vastgelegd dat we tot eind van het jaar of zelfs begin volgend jaar de meeste trainingen online aanbieden.“

Hoeveel deelnemers ‚zitten‘ er tegelijkertijd in zo’n virtueel klaslokaal?

„Wij maken gebruik van een zogenaamd leerplatform; dat is natuurlijk niet gelijkgesteld aan een gewone leeromgeving. Op dit leerplatform vind je als onderdeel de ‚virtual classroom‘, waar je elkaar bijvoorbeeld één keer per week ziet tijdens de les; dan hebben we het in de regel over een groep van maximaal 15 deelnemers. Op dit platform vind je naast je toegang tot de virtual classroom ook lesmateriaal en opdrachten voor zelfstudie. We hebben dus grofweg twee soorten aanbod: groepscursussen, die niet gericht zijn op een bepaalde doelgroep, bijvoorbeeld voor Duits, Frans of Nederlands. En daarnaast maatwerktrainingen, die we voor een specifieke doelgroep of klant opzetten. Die groepen zijn een stuk kleiner. Het aantal deelnemers wordt dan in overleg met de opdrachtgever bepaald.“

Wie zijn de klanten van Radboud in’to Languages? Op welke vakgebieden geven jullie voornamelijk taaltrainingen?

Een belangrijke klant is de Radboud Universiteit. Wij zijn als talencentrum gelieerd aan de universiteit. Hier zijn het met name studenten en medewerkers van diverse faculteiten die onze cursussen boeken. Daarnaast opereren we ook op de externe markt. Onder de opdrachtgevers bevinden zich onder andere ziekenhuizen, overheden, provincies, gemeentes, maar ook onderzoeksinstellingen en bedrijven, die zaken doen met Duitsland. In het kader van grensoverschrijdende INTERREG-projecten hebben we in het verleden ook al trainingen gegeven aan overheidsinstellingen in Duitsland, aan bestuurders, burgemeesters en wethouders. Dit bouwen we steeds verder uit. Tevens bieden we mogelijkheden voor Duitse bedrijven. Online heeft de scope enorm vergroot: waar we voorheen enkel klanten uit de regio bedienden, vinden nu ook klanten van over de grens de weg naar ons instituut.“

Welke mate van interactie vindt er plaats tijdens zulke online lessen?

„Mensen denken bij online trainingen heel vaak dat je ergens wat opdrachtjes krijgt en die dan zelf dient uit te voeren; je krijgt bijvoorbeeld een video om naar te kijken, en dat was het dan. Maar zo is het absoluut niet! De training die je voorheen face-to-face had, heb je nu online. Dat houdt in dat je voortdurend door je docent wordt begeleid en dat je in een groep met andere deelnemers zit. Waarbij je elkaar kunt zien, als het ware in een conference-omgeving zoals bij Zoom, maar dan met veel meer mogelijkheden. Er is veel ruimte voor interactie. Wat je in een virtual classroom daarnaast ook nog kunt doen, is er even tussenuit knijpen: een tijdje het centrale leslokaal uit en de zogenaamde ‚breakout-room‘ in, om even rustig in je eentje of samen met een medecursist een opdracht uit te voeren.“

 Hoe zit het met het huiswerk van de cursisten?

„Heel belangrijk is uiteraard herhaling, het verwerken van hetgeen je geleerd hebt. Je krijgt je opdrachten via het leerplatform. Die kun je uitvoeren en vervolgens bij je docent inleveren. Dat kan een gesproken bijdrage zijn door middel van een audio, maar ook een geschreven tekst. En daar krijg je dan via het leerplatform per ommegaande feedback op. Daarnaast kun je ook een quiz doen of gebruikmaken van allerlei andere mogelijkheden, die vroeger in het traditionele onderwijs volledig onbekend waren. De tools die je bij online trainingen ter beschikking hebt zijn gewoon veel talrijker dan bij een boek voor je neus.“

“Radboud in’to Languages opent nieuwe werelden”, luidt het motto. Dat betekent ‚virtual classroom‘ in combinatie met ‚blended learning‘. Wat houdt het concept ‚blended learning‘ precies in?

„Blended learning betekent dat je verschillende leervormen bij elkaar brengt. Bij Radboud in’to Languages wisselen we face-to-face trainingen af met online bijeenkomsten; de combinatie van deze twee methodes houdt in dat ze elkaar versterken. De opdrachten die je face-to-face gezamenlijk kunt uitvoeren, werk je in een traditioneel klaslokaal af; het oefenen van schrijven daarentegen, met bijbehorende feedback, kun je beter online afhandelen. Hier heb je dus een combinatie van fysiek en online. Maar wat blended learning daarnaast ook nog kenmerkt is het toepassen van de meest uiteenlopende tools. Vroeger had je een docent en een boek, nu heb je veel online tools die je in het leerproces kunt integreren, bijvoorbeeld tools om woordjes te leren of om de vooruitgang van je leerproces bij te houden.“

„Wat de toekomst van het taalonderwijs betreft is online training echt een alternatief. Wij leren uit de ervaringen van de huidige vreemde situatie om leerprogramma’s te ontwikkelen, waar we voorheen niet zo aan gedacht hadden. We gaan na de coronacrisis ook zeker niet terug naar uitsluitend fysiek onderwijs in klasverband. We zullen met het oog op de toekomst zeker gaan kijken naar de optimale combinatie van mogelijkheden. Het is dus in feite een uitermate spannende tijd om nieuwe leermethodes te ontwikkelen, wellicht de spannendste tijd in de historie van het taalonderwijs.“