In Nederland lopen de kerken al decennialang langzaamaan leeg. Niet alleen het aantal aanwezigen tijdens de kerkdiensten daalt, maar ook het aantal leden dat bij de kerk ingeschreven staat. In Duitsland is dezelfde ontwikkeling gaande: in 2021 verliet een recordaantal leden de katholieke kerk. Bijna 360.000 mensen schreven zich uit. Dat is aanzienlijk meer dan in voorgaande jaren: in 2020 waren dit er nog ongeveer 221.000, en in 2019, het vorige recordjaar, waren het er 272.000. Dat meldt katholisch.de, het nieuwsportaal van de katholieke kerk in Duitsland.
De uitschrijvingen zijn deels te verklaren door de kindermisbruikschandalen binnen de katholieke kerk, die ook in Duitsland hebben plaatsgevonden. Evenals in Nederland heeft de katholieke kerk in Duitsland geprobeerd om dit misbruik en de onderzoeken daarnaar onder de pet te houden. Dit heeft geleid tot een beschadiging van het imago van de kerk en een groot wantrouwen onder de volgelingen. Hierdoor hebben veel katholieken besloten om de kerk de rug toe te keren.
Het gaat daarbij niet alleen om mensen die al nauwelijks meer in de kerk kwamen, maar ook om toegewijde gelovigen voor wie de maat nu vol is. De vertrouwensbreuk is zo groot dat de voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie, Georg Bätzing, inmiddels spreekt van ‘een diepe crisis binnen de Duitse katholieke kerk’.
Ook ontkerkelijking binnen protestantse kerk
Niet alleen de katholieke kerk, maar ook de Duitse protestantse kerk heeft te lijden onder kerkverlaters. In 2021 verlieten zo’n 280.000 Duitsers de verschillende protestantse stromingen die het land rijk is.
Ook veel nieuwe leden
Inmiddels is nog circa 26 procent van de bevolking ingeschreven als katholiek, tegenover 23,7 procent die als protestants is ingeschreven. Voor het eerst ligt het totale aantal kerkelijk ingeschrevenen onder de 50 procent. Hoewel er ook weer nieuwe leden tot de kerken toetreden – binnen de katholieke kerk waren er in 2021 bijvoorbeeld meer dopen, eerste communies en vormsels dan in 2020 – kan dit de leegloop bij lange na niet compenseren.