Het optimaliseren van productieprocessen in het mkb en het stimuleren van de samenwerking tussen Nederlandse en Duitse bedrijven: dat waren de doelstellingen van het INTERREG-project Netwerk GEP (Grenzeloos Efficiënt Produceren). Het project loopt 30 september 2019 ten einde. Op woensdag 11 september vond daarom een slotevenement plaats bij projectpartner STODT Toekomsttechniek in Hengelo.
Jeroen Rouwhof, directeur van STODT Toekomsttechniek, opende de goed bezochte bijeenkomst. Het project Netwerk GEP startte in 2015 en richtte zich in eerste instantie op bedrijven in de metaal-, kunststof- en houtbranche. Twee jaar later kwam hier de voedingsmiddelenindustrie bij. Volgens Rouwhof was het aan het begin van het project wat lastig om Nederlandse bedrijven te vinden die aan het project mee wilden doen. De reden daarvoor is even eenvoudig als verrassend: het ging simpelweg te goed met de bedrijven. “De bedrijven zaten in een luxepositie”, legde Rouwhof uit. “Het ging goed met de economie, ze hadden eerder te veel dan te weinig opdrachten. Voor een project als het onze ontbrak vaak de tijd, omdat de productiedruk hoog was.” Gelukkig wilden veel bedrijven later alsnog meedoen, “maar dat was wel pas op het laatste moment. Typisch Nederlands”, lachte Rouwhof.
Project uitkomst voor veel bedrijven
Vervolgens gingen Thomas Melchert, adjunct-directeur van de afdeling Economische Ontwikkeling van de Handwerkskammer Münster, en Ralf Hilmes, directeur van de afdeling Economische Ontwikkeling van Landkreis Grafschaft Bentheim, dieper in op de concrete resultaten van het project. Volgens Hilmes was het project voor veel bedrijven echt een uitkomst: “Er zijn zoveel ontwikkelingen op dit moment. Als bedrijf moet je daarin meegaan. Grote bedrijven hebben hun eigen ontwikkelingsafdelingen en kunnen daarom gemakkelijker veranderingen doorvoeren. Maar mkb-bedrijven hebben zulke afdelingen vaak niet. Hoe blijven zij bij de tijd? We zijn blij dat we deze bedrijven hebben kunnen ondersteunen.”
“Nederlands-Duitse samenwerking verliep goed”
In vier jaar tijd lieten ongeveer 140 Nederlandse en Duitse mkb-bedrijven een Lean & Green-check uitvoeren. Hierbij onderzochten deskundigen de productieprocessen van de bedrijven, om zo te achterhalen op welke manier deze processen precies verbeterd konden worden. Daarna konden de mkb-bedrijven desgewenst een implementatieproject opstarten, waarin de aanbevolen optimalisaties werden doorgevoerd. Deze kans grepen circa 110 bedrijven aan. Filmpjes van deelnemende bedrijven lieten zien dat de mkb’ers blij waren met de doorgevoerde verbeteringen. Ook Melchert en Hilmes waren tevreden – met het verloop van het project. “De samenwerking tussen de Nederlandse en Duitse projectpartners verliep goed”, aldus Melchert. Voor de Handwerkskammer Münster is het belangrijk dat er uit de INTERREG-projecten iets duurzaams ontstaat. Dat is bij dit project zeker het geval, vertelt Melchert: “De komende anderhalf jaar werken wij als projectpartners opnieuw samen, in het nieuwe project ‘GEP Digital’. Ook hier gaat het om de optimalisatie van productieprocessen. We kijken hier al naar uit!”
Virtual reality in het ‘Handwerk’
Daarna namen professor Thomas Naber en Fabian Pioch van de Westfälische Hochschule Bocholt het woord. Zij lieten zien hoe een virtual reality-bril in de toekomst ingezet kan worden bij banen in het ‘Handwerk’. Welke ontwerpmogelijkheden zijn er met een VR-bril? Tijdens een demonstratie konden de aanwezigen zelf ervaren hoe deze er in de praktijk uitzien.
Niet de machine, maar de klant centraal
Na een korte koffiepauze kwamen Harry van de Vosse en Willem Lenselink van Vosteq Consulting, één van de bedrijven die de Lean & Green-checks en implementatieprojecten hebben doorgevoerd, aan het woord. “Er zijn veel veranderingen gaande”, aldus Van de Vosse. “De orders die de bedrijven binnenkrijgen worden steeds kleiner en complexer, en er zijn minder orders die herhaald kunnen worden.” Daardoor zijn veel bedrijven gericht op het optimaal inzetten van hun machines – in plaats van op de wensen van de klant. “Deze denkwijze zorgt er bijvoorbeeld voor dat levertijden langer worden. Dat leidt tot ontevredenheid bij de klant – en dat wil je als bedrijf natuurlijk niet”, aldus Van de Vosse. Aan de hand van een bedrijf dat de Lean & Green-check gedaan heeft, lieten Van de Vosse en Lenselink zien hoe de productieprocessen van deelnemende bedrijven precies in kaart gebracht werden. Daarnaast stipten de adviseurs aan hoe belangrijk het is om de werknemers bij veranderingsprocessen te betrekken.
“Samenwerking verloopt beter wanneer je elkaar beter begrijpt”
Ute Schürings, intercultureel trainster uit Berlijn, verzorgde de laatste presentatie. Zij liet de aanwezigen zien waar je in de samenwerking tussen Nederlandse en Duitse partijen op moet letten. Heel belangrijk volgens Schürings, want “de samenwerking verloopt nu eenmaal beter wanneer je elkaar beter begrijpt.” Allereerst verschillen Nederlanders en Duitsers in hun optreden van elkaar: waar de Duitser professioneel en zakelijk wil overkomen, wil de Nederlander een prettige sfeer creëren – en maakt daarom grapjes. “De Duitser vraagt zich dan af waarom de Nederlander dat doet. Wil hij dan niet professioneel overkomen?” aldus Schürings. Ook tijdens de besluitvorming worden de culturele verschillen tussen Nederlanders en Duitsers snel duidelijk: waar in Duitsland helder is wie de beslissing neemt, is dat in Nederland niet altijd het geval. En ook op het gebied van planning kunnen Nederlanders en Duitsers zich aan elkaar irriteren. De Nederlander handelt vaak volgens het principe ‘doen – meten – bijsturen – doen – meten – …’, terwijl een Duitser liever aan zijn plan vasthoudt.
Verschillen tussen Nederlandse en Duitse bedrijven
Dat bevestigde ook Pieter Dillingh van OostNL, die het slotwoord voor zijn rekening nam. Hij is voorzitter van de stuurgroep van Project GEP en kon uit eigen ervaring meepraten over culturele verschillen. “Je wordt steeds geconfronteerd met dingen die je niet verwacht. Duitse bedrijven zijn soms heel anders dan Nederlandse”, aldus Dillingh. “En de taal kan echt een drempel vormen. Ik ben echter heel erg tevreden over de samenwerking binnen dit project!”
