In het eerste deel van het interview vertelde Hartmut Rosowski, manager strategische samenwerking en hoofd van de vertegenwoordiging in Düsseldorf van de Duits-Nederlandse Handelskamer (DNHK), over de problematiek rondom bedrijfsopvolging in Duitsland en vergeleek deze met Nederland. In het tweede deel gaat hij in op mogelijke oplossingen en legt uit, hoe de DNHK ondernemers kan helpen en welke subsidieprogramma´s er zijn.
Op welke manier kan de DNHK de helpende hand bieden?
Bij het betreden van de markt in het buurland gaat de DNHK op zoek naar geschikte bedrijven waarmee de ondernemer potentieel zaken kan doen. Ook helpt de DNHK bij het vinden van een geschikte opvolger: de organisatie zoekt actief naar geschikte kandidaten en begeleidt het hele proces, van de eerste bespreking tot en met de afronding. Van de selectie van de kandidaten, de voorbesprekingen tot en met de verdere begeleiding. Wij bouwen bruggen tussen beide culturen, creëren vertrouwen en bieden toegang tot interessante netwerken.
Zijn er subsidieprogramma’s die de overname van een bedrijf vergemakkelijken?
Er bestaan verschillende subsidiemogelijkheden. Deze hebben echter verschillende doeleinden. Ze zijn bijvoorbeeld bedoeld om banen te behouden, de innovatiekracht te versterken of dienen voor een tegemoetkoming in de financiering. Regionale banken verstrekken vaak garanties. De nieuwe Duitse regering heeft toegezegd dat zij het opvolgingsprobleem nog intensiever zal aanpakken. Niet in de laatste plaats op initiatief van de Duitse Industrie- und Handelskammern (IHK).
Stel een Nederlandse ondernemer wil een Duits bedrijf overnemen. Waar moet hij beginnen?
Ten eerste moet een Nederlandse ondernemer een duidelijk beeld hebben van het bedrijf dat hij zoekt. Dit roept een aantal vragen op: hoe ziet de Duitse markt er in de bewuste branche uit? Welke regio is interessant? Hoe groot moet het bedrijf zijn? Als DNHK gaan we samen met de ondernemer aan de slag met deze strategische vragen. We werken hierbij nauw samen met de Industrie- und Handelskammern in diverse regio’s en maken gebruik van ons grote netwerk om het juiste bedrijf te vinden.
Wat moeten Nederlandse ondernemers rekening mee houden als ze een Duits bedrijf overnemen?
Vooral met de culturele verschillen. Hoe diep deze verschillen zijn geworteld, hangt natuurlijk af van het betreffende bedrijf. De bedrijfsstructuren zijn in Duitsland doorgaans hiërarchischer dan in het buurland. Dit vereist een zekere mate van diplomatie. Het is de kunst om de cultuur binnen een Duits bedrijf te doorgronden en tegelijkertijd de eigen Nederlandse eigenschappen te behouden.
Wat zijn de voordelen van het toetreden tot een bestaand Duits bedrijf – vooral in vergelijking met het oprichten van een nieuw bedrijf?
Je begint niet bij nul. Er zijn al bestaande klanten, leveranciers, werkprocessen en nog veel meer, wat de start in Duitsland een stuk gemakkelijker maakt. De opvolger kan profiteren van tal van waardevolle aspecten, die al binnen het bedrijf te vinden zijn. De inspanning is aanzienlijk minder dan bij een volledig nieuwe start.
Zijn er sectoren waarin een bovengemiddeld aantal opvolgers wordt gezocht?
Er is in alle branches vraag naar. Vooral de maakindustrie, de logistieke sector en de dienstensector zijn wat mij betreft bijzonder interessant. Er is veel knowhow in de maakindustrie, over zeer veel verschillende technieken. Veel bedrijven behoren tot het mkb.
Zijn er regionale focusgebieden in Duitsland – welke regio’s zijn vanuit Nederlands perspectief bijzonder aantrekkelijk?
Noordrijn-Westfalen is vooral interessant vanwege de nabijheid. Ook de vraag waar de klanten zich precies bevinden, is zeer interessant. Bovendien zijn er per branche verschillende „hotspots“ verspreid over heel Duitsland.
Zijn er cijfers beschikbaar over het aantal Duitse bedrijven dat al een Nederlandse opvolger heeft gevonden?
Hier zijn geen cijfers over bekend. Het gebeurt regelmatig, maar naar mijn mening nog te weinig. Men denkt er vaak niet aan om ook in het buurland te zoeken. Dit geldt zowel voor ondernemers die op zoek zijn naar een opvolger als potentiële opvolgers. Van deze mogelijkheid wordt helaas nog onvoldoende gebruik gemaakt. In het bedrijfsleven denkt men vaak zeer internationaal, maar dit is wat bedrijfsopvolging betreft nog veel te weinig het geval. En dan is het natuurlijk zinvoller om niet in China te beginnen, maar voor de deur, in een land met een vergelijkbare mentaliteit.