Een nieuw jaar betekent vaak ook nieuwe wetten en regelingen. Zo ook in Duitsland in 2023. Maar welke wijzigingen zijn er precies? In dit artikel geeft AHA24x7.com een overzicht van een aantal belangrijke veranderingen. Het betreft daarbij vooral wijzigingen op financieel gebied, bijvoorbeeld met betrekking tot subsidies, toeslagen, verzekeringspremies en uitkeringen.
Een wijziging die voor het grootste deel van de Duitse bevolking van belang is, is de invoering van een gas- en stroomprijsplafond. Om huishoudens financieel tegemoet te komen voor de gestegen stroom- en gasprijzen, wordt per 1 maart 2023 een prijsplafond ingevoerd. De gas- en stroomrekeningen voor de maanden januari en februari zullen met terugwerkende kracht worden gecompenseerd.
Financiële ontwikkelingen: hogere toe- en bijslagen
In verband met de stijgende inflatie zullen ook diverse toe- en bijslagen worden verhoogd om zo het dagelijks leven betaalbaar te houden. Zo stijgt de kinderbijslag naar 250 euro per maand per kind. Dat is een stijging van 31 euro voor het eerste en tweede kind binnen een gezin en een stijging van 25 euro voor het derde kind. Voor het vierde kind of daaropvolgende kinderen bedroeg de kinderbijslag al 250 euro per kind. Ook de pensioenen stijgen: ouderen in voormalig West-Duitsland kunnen rekenen op een stijging van 3,5 procent. Gepensioneerden in voormalig Oost-Duitsland krijgen naar verwachting 4,2 procent meer pensioen. Verder stijgt het ‘Wohngeld’ van 190 naar 370 euro per maand. Dit ‘Wohngeld’ is een huursubsidie voor mensen die geen werkloosheidsuitkering of andere uitkeringen ontvangen. Tot slot wordt de inkomensgrens voor mensen met een zogenaamde ‘midi-job’ verhoogd. In plaats van 1.600 euro mogen werknemers met een midi-job nu 2.000 euro per maand verdienen. Zolang zij minder dan 2.000 euro verdienen, is hun eigen bijdrage voor diverse sociale verzekeringen lager.
Hartz IV verdwijnt
Sinds 2005 bestond in Duitsland de Hartz IV-regeling. Langdurig werklozen kregen hiermee een basisuitkering. Hoewel Hartz IV een begrip is in Duitsland, kon de regeling ook op kritiek rekenen. Nu maakt Hartz IV plaats voor het zogenaamde ‘Bürgergeld’. De bijbehorende basisuitkering ligt daarbij aanzienlijk hoger dan de Hartz IV-uitkering. Zo gaan alleenstaanden maandelijks 502 euro ontvangen, wat circa 50 euro meer is dan in de oude situatie. Het verdwijnen van het Hartz IV-systeem heeft niet alleen gevolgen voor mensen met een uitkering, maar ook voor de zogenoemde ‘Jobcenters’ die hen begeleiden. In juli zullen namelijk meer wijzigingen volgen, waardoor Jobcenters zich nog intensiever om werklozen zullen moeten bekommeren.
Hogere kosten
Waar aan de ene kant financiële regelingen worden getroffen die voordelig zijn voor de Duitse burger, zijn er aan de andere kant ook zaken die duurder worden. Zo stijgt de bijdrage voor de werkloosheidsverzekering van 2,4 naar 2,6 procent. De hogere afdracht van 0,2 procentpunt wordt verdeeld tussen de werkgever en de werknemer. Ook de bijdrage aan de zorgverzekering stijgt van 15,9 naar 16,2 procent. Het gaat daarbij om verzekeringen die via de werkgever zijn geregeld en niet voor mensen die zich privé hebben verzekerd. Verder stijgt de accijns op tabak, wordt autogas (LPG) duurder en gaat op de Duitse snelwegen de tol voor vrachtwagens omhoog.
Milieumaatregelen
In 2023 worden ook aanvullende maatregelen ter bescherming van het milieu getroffen. Zo geldt er een CO₂-heffing op olie, aardgas, benzine en diesel, die ook wordt doorberekend bij het verwarmen van huizen. Deze kosten worden bij huurhuizen gedeeld door de huurder en verhuurder. Nieuw daarbij is dat de verhuurder meer moet betalen naarmate het huis dat hij verhuurt minder milieuvriendelijk is. Dit moet verhuurders stimuleren om besparende maatregelen te nemen en woningen beter te isoleren. Verder wordt er een ‘Mehrwegpflicht’ ingevoerd, waardoor (grotere) restaurants worden verplicht om herbruikbare verpakkingen in plaats van wegwerpverpakkingen aan te bieden. Dit dient gratis te gebeuren, hoewel het is toegestaan om statiegeld in rekening te brengen. Kleine bedrijven worden hiervan vrijgesteld, maar moeten hun klanten de mogelijkheid bieden om hun eigen herbruikbare verpakking mee te nemen.
Overige wijzigingen
Tot slot wordt de coronavaccinatieplicht voor zorgmedewerkers afgeschaft, wordt er als opvolger van het 9-euro-ticket een 49-euro-ticket ingevoerd en komt er een nieuw dierenwelzijnslabel voor varkensvlees dat later ook zal worden uitgebreid naar rundvlees, zuivelproducten, kip en eieren.
Daarnaast wordt er een ‘Lieferkettengesetz’ ingevoerd. Door dit ‘Lieferkettengesetz’ worden grotere bedrijven vanaf 3.000 werknemers verplicht om misstanden in de distributieketen aan te pakken. Wie nu nog zakendoet met andere (buitenlandse) bedrijven die gebruikmaken van kinderarbeid, te lage lonen betalen of ernstige schade aan het milieu toebrengen, kan nu met miljoenenboetes worden bestraft. Vanaf 2024 gaat deze wet ook voor bedrijven vanaf 1.000 werknemers gelden.
Verder verdwijnt de ‘gelbe Schein’, het bewijsbriefje dat je in Duitsland bij de huisarts moet halen in geval van ziekte. Met dit briefje kunnen Duitse werknemers zich vervolgens ziekmelden bij hun werkgever. Per 1 januari is dit fysieke briefje verdwenen en geven huisartsen deze informatie door aan de zorgverzekeraar. Vervolgens kan de werkgever deze gegevens bij de zorgverzekeraar opvragen.
Vervangen rijbewijzen
De laatste grote wijziging die in 2023 plaatsvindt is het omruilen van de papieren rijbewijzen van iedereen die tussen 1959 en 1964 is geboren tegen een regulier Europees rijbewijs op pinpasformaat. Rijbewijsbezitters die tussen 1959 en 1964 geboren zijn, dienen dit uiterlijk 19 januari 2023 te doen. Vanaf 20 januari 2023 t/m 19 januari 2024 is de groep tussen 1965 en 1970 aan de beurt en vanaf 20 januari 2024 t/m 19 januari 2025 de groep vanaf 1971. De groep die geboren is tussen 1953 en 1958 heeft zijn rijbewijs al uiterlijk 19 juli 2022 moeten vervangen. De groep die voor 1953 geboren is, hoeft zijn rijbewijs pas uiterlijk 19 januari 2033 te hebben vervangen.