Het blijft voorlopig onduidelijk wanneer de Duitse grenscontroles zullen worden beëindigd. Met ingang van 15 september 2025 zijn de maatregelen in ieder geval met nog eens een half jaar verlengd tot maart 2026. De recente aankondiging van de Duitse minister van Binnenlandse Zaken Alexander Dobrindt is slecht nieuws voor iedereen in de grensregio: grenspendelaars, toeristen – en de logistieke sector. In een branche waar elke minuut telt en geld kost, zijn de economische gevolgen enorm.
Veiligheid waarborgen
Het Duitse ministerie van Binnenlandse Zaken noemt verschillende redenen voor de verlenging van de controles. Zo blijft de migratiedruk hoog; het ministerie wil de veiligheid van Duitse burgers met deze maatregel waarborgen. De regering stelt zich ook ten doel om de mensensmokkel verder tegen te gaan. Bovendien meldt het ministerie dat de grenscontroles pas kunnen worden teruggedraaid als de bescherming van de buitengrenzen van de Europese Unie op orde is.
“Grenscontroles effectief”
Volgens de Duitse regering zijn de grenscontroles tot nu toe effectief gebleken. Het aantal eerste asielaanvragen in augustus 2025 is namelijk zestig procent lager dan in dezelfde maand in het voorgaande jaar. De Duitse politie gaf recent bovendien cijfers omtrent de controles tot nu toe in de Duitse deelstaat Nedersaksen vrij. Hier werden meer dan 1.600 mensen zonder geldige papieren aan de grens tegengehouden, en meer dan 1.000 reizigers werden teruggestuurd. Ook werden er 70 mensensmokkelaars gearresteerd en werden er 435 voortvluchtigen met openstaand arrestatiebevel aangehouden.
Meerkosten voor transportbedrijven
Hoewel de controles dus effectief lijken te zijn, ervaren bedrijven veel overlast. Zo ook transportbedrijf Hövelmann uit het Duitse Rees. Directeur Uwe Scholten vertelt dat door de files op de A3/A12 op weg naar Nederland, maar vooral ook op de terugweg naar Duitsland vaak minstens een half uur, soms zelfs tot anderhalf uur verloren gaat. De files worden veroorzaakt door de grenscontroles. “De chauffeur moet zich houden aan de wettelijke rij- en rusttijden, waar wij als bedrijf volledig rekening mee houden”, aldus Scholten. Sinds de intensivering van de grenscontroles moet zijn transportbedrijf ook de routes anders plannen. De voertuigen kunnen in de resterende rijtijd namelijk minder kilometers afleggen en per dag twee tot drie afleverpunten minder bereiken. Daardoor is soms meer personeel nodig dan zijn bedrijf heeft, waardoor het bedrijf deels extra chartervervoer moet inkopen.
Dat betekent ook meerkosten voor het bedrijf. De klanten hebben weinig begrip voor een verhoging van de vrachtkosten als gevolg van grenscontroles. “In de huidige contracten is dit ook helemaal niet haalbaar”, aldus Scholten. De activiteiten in Nederland vormen een belangrijke pijler voor het transportbedrijf. Veel vrachtauto’s met bestemming Nederland verlaten ’s morgens vroeg al tussen 3.00 en 4.00 uur het bedrijfsterrein, aldus Scholten. “Als ze dan uiterlijk om 4.30 uur de grens passeren, is er nog weinig verkeer. Vooral rond het middaguur en in de namiddag zijn er echter langere wachttijden door de enorme verkeersdrukte en de grenscontroles.”
Vooral verkiezingsbeloften
Ondernemers zoals Scholten beseffen maar al te goed dat met de grenscontroles in Duitsland vooral verkiezingsbeloften worden ingelost. Maar voor Europa als gemeenschap zijn deze volgens hem duidelijk een stap terug. Ook voor de vele forenzen betekenen de intensieve grenscontroles dagelijks tijdverlies. Dat geldt ook voor de medewerkers van Hövelmann: zij hebben vaak te maken met een langere reis naar hun werk. “De motivatie van de mensen wordt er in ieder geval niet door verhoogd”, aldus directeur Scholten.