Het notariaat Van Weeghel Doppenberg Kamps in het Gelderse Doetinchem heeft een Nederlands-Duits karakter. Notaris Jeroen Schoot begeleidt en adviseert Duitse klanten die bijvoorbeeld in Nederland een huis willen kopen of een bedrijf willen oprichten. Daarnaast is Schoot vanaf begin 2018 ambassadeur Duitsland voor de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB). AHA24x7 sprak met hem over zijn functie als ambassadeur in zijn kantoor in Doetinchem, nabij de Duitse grens.
Contacten leggen tussen Nederlandse en Duitse notarissen, de juridische samenwerking van beide landen bevorderen en het mogelijk maken van uitwisseling van vakkennis aan beide kanten van de grens. Als ambassadeur Duitsland van de KNB, het officiële orgaan van notarissen in Nederland, zet Schoot zich hiervoor in. Met deze functie vertegenwoordigt hij het Nederlandse notariaat in Duitsland.
Schoot is dan ook vaak te vinden in het buurland. Zo bezoekt hij evenementen van bijvoorbeeld de Deutsche Notarverein of is aanwezig op congressen. ”Ik geef op zulke evenementen lezingen of toespraken over de stand van het notariaat in Nederland. Hiermee probeer ik een brug te slaan tussen het Nederlandse en Duitse notariaat”, aldus Schoot.
Nur-Notare en Anwaltsnotare
Want verschillen tussen beide notariaten zijn er. Het begint met de indeling in twee soorten notarissen in Duitsland: de Anwaltsnotare en de zogeheten Nur-Notare. De Anwaltsnotare mogen naast hun werkzaamheden als notaris ook als advocaat werken. De Nur-Notare zijn vergelijkbaar met de Nederlandse notarissen, maar ook hier vindt men echter wezenlijke verschillen. Schoot: “In principe hebben Nederland en Duitsland hetzelfde notariële systeem. In Duitsland hanteert men echter vaste tarieven, in Nederland zijn de tarieven sinds 1999 vrij. Dat is een belangrijk verschil. De Nederlandse notarissen mogen concurreren en zijn dus veel commerciëler ingesteld. In Duitsland werkt men vrijwel compleet vanuit de akte. Nederlandse notarissen stellen uiteraard ook aktes op, maar zijn daarbij veel meer procesbegeleiders en adviseurs.”
“Ik probeer een brug te slaan tussen het Nederlandse en Duitse notariaat”
Specialisaties
Ook de fiscale advisering geschiedt in beide landen anders: “In Duitsland wordt in beginsel niet fiscaal geadviseerd zoals in Nederland, daarvoor moeten Duitsers bij de Steuerberater zijn”, aldus Schoot. “In Duitsland werkt men als Nur-Notar met maximaal twee notarissen in een kantoor, die alle rechtsgebieden behandelen. Alleen in de grotere kantoren van de Anwaltsnotare werken soms meerdere notarissen. In Nederland werkt een notaris met meerdere notarissen én met juristen samen, waarbij vaak iedereen zijn of haar eigen vakgebied heeft.”
Onroerend-goedrecht is een van Schoots specialisaties. Hij kent de verschillen bij het kopen van een woning in Duitsland en in Nederland maar al te goed. Hij legt uit dat in Nederland de makelaar de koopovereenkomst opstelt en de daadwerkelijke overdracht bij de notaris gedaan wordt. “In Duitsland is dit anders: de overeenkomst wordt bij de notaris afgesloten. De betaling van de koopprijs loopt in Nederland via de notaris, een detail waar Duitse banken soms grote vraagtekens bij zetten, want dat kennen ze niet in Duitsland. Als Duitse cliënt ben je zelf verantwoordelijk voor het overmaken van het bedrag. Er bestaan veel fundamentele nuanceverschillen die puur en alleen door de grens bestaan”, zegt Schoot.
Kennisuitwisseling: Vorsorgevollmacht
Tot ongeveer tien jaar geleden had Nederland geen Vorsorgevollmacht, oftewel een levenstestament, zoals in Duitsland al tientallen jaren gebruikelijk is. Schoot: “Duitsers hechten over het algemeen veel waarde aan privacy. Wanneer iemand in het ziekenhuis ligt en zijn of haar partner wil geïnformeerd worden over zijn of haar situatie, zal de arts, vanwege diens zwijgplicht en de privacy van de patiënt, niets zeggen. Belangrijk is dan een Vorsorgevollmacht waarin ook een medische volmacht staat. Dit aspect is in Nederland mede naar Duits voorbeeld ingevoerd en in de laatste jaren steeds populairder geworden”, aldus Schoot.
Ook hier bestaan echter nuanceverschillen: “Met het inschrijven van de Vorsorgevollmacht in het Duitse register krijgt de cliënt van de Bundesnotarkammer een pasje. Deze pas dient men in het ziekenhuis aan het medisch personeel te laten zien, zodat zij weten wie er over de situatie van de patiënt geïnformeerd mag worden. Zo’n pas hebben we in Nederland niet. In dit opzicht werkt het Duitse systeem beter. Zo’n aspect geef ik door aan de KNB, want hier kan Nederland weer van leren.”